Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa có ý kiến phê bình Bộ Tài chính vì thực hiện chưa nghiêm chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ đối với việc kiểm tra đấu thầu gói thầu thi công đường bộ cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành.
Chưa làm rõ nhiều vấn đề được giao
Cụ thể, lãnh đạo Chính phủ yêu cầu thời hạn báo cáo lên cấp thẩm quyền là ngày 10-6, nhưng đến 19-6 Bộ Tài chính mới gửi báo cáo.
Thêm vào đó, báo cáo của bộ chưa thể hiện đúng chức năng, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu, không làm rõ vai trò của cơ quan chuyên môn về quản lý hoạt động đấu thầu. Việc kiểm tra chưa tuân thủ đầy đủ quy định tại Thông tư 23/2024 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư (nay là Bộ Tài chính).
Bộ Tài chính cũng không nêu và phân tích cụ thể kết quả kiểm tra, không đưa ra nội dung kết luận và các kiến nghị cụ thể đối với đơn vị được kiểm tra, kiến nghị đối với cấp có thẩm quyền.
Phó Thủ tướng giao kiểm tra năng lực, kinh nghiệm của tổ chuyên gia, nhưng Bộ Tài chính báo cáo chỉ kiểm tra về chứng chỉ đấu thầu và để Ban Quản lý dự án chịu trách nhiệm bảo đảm năng lực, kinh nghiệm của các thành viên tổ chuyên gia….
Cách làm trên được lãnh đạo Chính phủ đánh giá là “chưa làm tròn trách nhiệm”.
Ngoài ra, Phó Thủ tướng yêu cầu kiểm tra đầy đủ nội dung từ hồ sơ mời thầu, kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu, việc xử lý kiến nghị, năng lực chuyên gia… đến các nội dung khác liên quan. Tuy nhiên, Bộ Tài chính hiện mới dừng ở việc đánh giá nội dung “không đáp ứng” của tổ chuyên gia, chưa mở rộng đầy đủ theo chỉ đạo.
Yêu cầu báo cáo lại
Trước báo cáo sơ sài và chưa đáp ứng yêu cầu, Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính khẩn trương báo cáo rõ và có kiến nghị cụ thể theo đúng chức năng, nhiệm vụ và quy định tại Thông tư 23.
Trong đó, ông lưu ý cần có nhận xét, đánh giá đối với nội dung E-HSMT (hồ sơ dự thầu) đã đảm bảo đúng quy định, đặc biệt đối với yêu cầu về BIM (sử dụng mô hình kỹ thuật số cho công việc thiết kế, thi công và vận hành) có dẫn tới cách hiểu khác nhau hay không?; yêu cầu về việc chào ký hiệu, mã hiệu, nhãn mác (nếu có) và xuất xứ của vật tư, thiết bị chính có phù hợp với hướng dẫn tại Thông tư 22/2024 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hay không?;
Chưa hết, bộ cần đánh giá yêu cầu về tiêu chuẩn năng lực thiết bị và đánh giá về thiết bị tại yêu cầu về mặt kỹ thuật có đảm bảo thống nhất hay không, trường hợp nếu có sự không thống nhất thì có ảnh hưởng đến kết quả đánh giá E-HSDT và làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu hay không?.
Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Xây dựng và UBND tỉnh Bình Phước (nay là tỉnh Đồng Nai) hoàn thiện báo cáo, gửi Thủ tướng trước ngày 5-7. ‘Việc chậm trễ không được tiếp diễn, tránh ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án’.
Quá trình đánh giá E-HSDT của các nhà thầu của tổ chuyên gia, chủ đầu tư đã bảo đảm đúng theo yêu cầu của E-HSMT. Đặc biệt việc đấu thầu bảo đảm tính chính xác, khách quan, thống nhất trong việc đánh giá về thiết bị thi công giữa yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm và yêu cầu về kỹ thuật; giữa báo cáo đánh giá chi tiết của tổ chuyên gia và báo cáo đánh giá tổng hợp…
Đối với năng lực của Tổ chuyên gia, lãnh đạo Chính phủ đề nghị có nhận xét, đánh giá về năng lực, kinh nghiệm, số lượng và yêu cầu đối với thành viên Tổ chuyên gia theo quy định của pháp luật về đấu thầu, không chỉ qua yêu cầu về chứng chỉ…
Về kết quả lựa chọn nhà thầu, ông yêu cầu có nhận xét, đánh giá cụ thể về kết quả đánh giá E-HSDT, thẩm định, trình phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu có đảm bảo chính xác, khách quan, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế hay chưa. Nhà thầu được đề nghị trúng thầu đáp ứng đầy đủ yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm và giải pháp khả thi thực hiện gói thầu theo yêu cầu về tiến độ, chất lượng không ?
Bộ Tài chính cần có kiến nghị cụ thể, rõ ràng đối với việc xử lý tiếp theo như tiếp tục xử lý kết quả với nhà thầu được lựa chọn hoặc cần phải yêu cầu chủ đầu tư, bên mời thầu, tổ chuyên gia hoàn thiện nội dung gì hoặc các biện pháp cần thiết khác.
"Thời hạn báo cáo trước ngày 5-7 và không được chậm trễ"- lãnh đạo Chính phủ chỉ đạo.
Liên quan đến vấn đề trên, sáng 3-7, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết đang thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Chính phủ. Những nội dung phóng viên quan tâm sẽ được thông tin vào buổi họp báo thường kỳ của Bộ Tài chính vào chiều nay (3-7).
Trước đó, Bình Phước thực hiện đấu thầu gói thầu xây dựng cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành đoạn qua Bình Phước. Trong đó, liên danh Cao tốc HCM - TDM - CT (Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn, Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ và Xây dựng NTV Thành Phát) trúng thầu giá 845,4 tỉ đồng.
Khi kết quả được công bố, Công ty TNHH Tập đoàn Sơn Hải, một trong năm đơn vị dự thầu, gửi kiến nghị không đồng ý với kết quả bị loại, dù đưa ra mức giá thấp nhất (khoảng 732,2 tỉ đồng).
Sau đó, chủ đầu tư cho rằng các đơn vị bị loại không đáp ứng tiêu chí BIM, năng lực cung ứng vật tư thiết bị và máy móc thi công.
Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ, Bộ Tài chính vào cuộc kiểm tra và cho rằng việc áp dụng mô hình BIM trong giai đoạn thi công là phù hợp theo định hướng số hóa. Tuy nhiên, Bộ nói chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm khi đưa các tiêu chí đánh giá BIM ban đầu, đảm bảo rõ ràng, minh bạch, tránh gây hiểu nhầm.
Ngoài ra, Bộ Tài chính cho rằng chưa đủ cơ sở để nhận định việc loại thầu liên quan nội dung này là đúng hay chưa.
Cao tốc TP.HCM – Thủ Dầu Một – Chơn Thành dài gần 69 km, trong đó đoạn qua Bình Dương chiếm phần lớn (khoảng 53 km), đoạn qua Bình Phước khoảng 7 km và đầu tuyến TP HCM chưa triển khai. Tuyến sẽ rút ngắn thời gian di chuyển giữa TP HCM và Bình Phước so với quãng đường 120 km theo quốc lộ 13 hiện nay.
